Een systematische review is een gestructureerde en grondige manier om wetenschappelijke literatuur te verzamelen, te beoordelen en samen te vatten. Het is een methode die onderzoekers gebruiken om een helder en uitgebreid overzicht te krijgen van alle beschikbare kennis over een specifiek onderwerp. Echter zit er nog meer achter een systematische review. We leggen verder uit wat een systematische review is.
Welke kenmerken heeft een systematische review
- Formele en herhaalbare methoden: er wordt gebruik gemaakt van een duidelijk gedefinieerd protocol om vertekening (bias) te minimaliseren.
- Transparantie: het hele proces, van vraagstelling tot conclusie, is transparant en kan door anderen worden gecontroleerd.
- Uitgebreide zoektocht: er wordt gezocht in verschillende databases om alle relevante onderzoeken te vinden.
- Strikte selectiecriteria: studies worden geselecteerd op basis van vooraf bepaalde criteria. Hierbij zal het in veel gevallen over literatuur gaan en dus niet over de waardering van bedrijven, zoals dat bij standaard reviews wordt gedaan. Onze website staat in het teken van deze reviews, lees hier meer over het meest gebruikelijke concept van reviews.
- Kwaliteitsbeoordeling: de methodologische kwaliteit van de meegenomen studies wordt geëvalueerd.
Hoe wordt een systematische review uitgevoerd?
- Allereerst moet er een duidelijke onderzoeksvraag worden geformuleerd en vastgesteld. Een systematische review kan namelijk alleen vooruitstrevend zijn als er een duidelijk doel achter zit.
- Als de onderzoeksvraag staat, wordt er gekeken naar het protocol. Dit kan je zien als een plan van aanpak. Hierin wordt alles besproken omtrent de review. Hierbij kan je denken aan onderdelen zoals:
- De zoekstrategie
- Methode voor analyse
- Inclusiecriteria
- Exclusiecriteria
- In dit onderdeel wordt er deskresearch gedaan. Het zoeken van de betreffende literatuur kan een opgave zijn, echter zijn er genoeg hulpmiddelen. Zo kan er gebruik gemaakt worden van databases zoals: PubMed en Cochrane. Deze databases bevatten gegronde informatie voor de systematische review.
- Tijdens het deskresearch worden de studies beoordeeld op de vooraf gestelde criteria. Dit gebeurt vaak in meerdere rondes om objectiviteit te waarborgen. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van enkele tools om te kwaliteit nog beter te waarborgen.
- Als de informatie verzameld en vergaard is, dan begint het analyseren en samenvatten van de data. De resultaten van de studies worden gecombineerd. Dit gebeurt in veel gevallen in combinatie met een meta-analyse, om zo een overkoepelend beeld te schetsen.
- Aan het einde van elk onderzoek hoort er een rapport bij. De uitkomsten worden gepresenteerd in een transparant en toegankelijk rapport. Hierdoor krijgt iedereen de mogelijkheid om zich te ontfermen over de juiste informatie.
Waarom is een systematische review belangrijk
Systematische reviews zijn essentieel in zowel de wetenschap als de praktijk, en wel om de volgende redenen:
- Bewijskracht: ze bieden het hoogste niveau van bewijs, vooral wanneer ze gepaard gaan met een meta-analyse.
- Objectiviteit: door het gebruik van een gestructureerde aanpak minimaliseren ze vooringenomenheid.
- Besluitvorming: ze vormen de basis voor evidence-based besluitvorming in de gezondheidszorg, beleidsvorming en andere disciplines.
Waar kan een systematische review voor gebruikt worden?
Een systematische review zit vast aan enkele regels zoals hierboven besproken. Dit betekent echter niet dat het ook maar over enkele onderwerpen mag gaan. Bij een systematische review kan het gaan over vrijwel elk onderwerp, zolang het maar duidelijk geformuleerd is. In essentie is het risico als een systematisch review onderzoek gefinancierd wordt door commerciële bedrijven. Deze bedrijven kunnen namelijk de onderzoekers chanteren met hun geldstroom om bepaalde resultaten wel of niet weer te geven. Non-profit organisaties gaan daarbij wel vaker in zee met onderzoekers. Non-profit organisaties vind je in verschillende branches en worden erg gewaardeerd door hun klanten. Enkele andere voorbeelden zijn:
- Geneeskunde en gezondheidszorg
- Psychologie en gedragswetenschapen
- Onderwijs
- Technologie en innovatie
- Sociale wetenschappen en beleid
Systematische reviews zijn een essentieel instrument voor het verkrijgen van betrouwbaar en gestructureerd inzicht in complexe vraagstukken. Door een grondige en objectieve aanpak leveren ze waardevolle informatie voor besluitvorming in diverse disciplines, van geneeskunde tot duurzaamheid en onderwijs. Ze helpen niet alleen bestaande kennis te evalueren, maar wijzen ook op kennishiaten en nieuwe onderzoeksrichtingen. In een tijd van informatieovervloed bieden systematische reviews een betrouwbare standaard voor wetenschappelijke nauwkeurigheid en transparantie, wat hen onmisbaar maakt voor onderzoekers, beleidsmakers en praktijkmensen.
